Stanowisko Fundacji Razem Do Celu w sprawie zmian w ustawie o dodatkach mieszkaniowych

System dodatków mieszkaniowych na dzień dzisiejszy:

W celu ochrony gospodarstw domowych słabszych ekonomicznie, wprowadzono w 1994 r. system dodatków mieszkaniowych.

Uprawnienie do dodatku mieszkaniowego przysługuje osobom spełniającym równocześnie kilka kryteriów:
1) posiadającym tytuł prawny do zajmowanego mieszkania (najemcy, osoby którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, właściciele mieszkań i domów jednorodzinnych) lub uprawnienia do lokalu zamiennego lub socjalnego;
2) których średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza 175% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% w gospodarstwie wieloosobowym. W przypadku gdy dochód na jednego członka gospodarstwa domowego jest wyższy od określonego wyżej, a kwota nadwyżki nie przekracza wysokości dodatku mieszkaniowego, należny dodatek obniża się o tę kwotę;
3) zajmowany lokal mieszkalny nie jest za duży w stosunku do liczby osób tzn. jeżeli powierzchnia użytkowa zajmowanego lokalu nie przekracza powierzchni normatywnej o więcej niż 30%.

Dodatek mieszkaniowy stanowi różnicę pomiędzy wydatkami mieszkaniowymi przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego a określoną częścią dochodów gospodarstwa domowego.

Wydatkami są świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego, w tym:
1) czynsz;
2) opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej;
3) zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną;
4) odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego;
5) inne niż wymienione w pkt 1-4 opłaty za używanie lokalu mieszkalnego;
6) opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych.

W przypadku, gdy lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, w instalację ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem mieszkalnym, osobie uprawnionej do dodatku mieszkaniowego przyznaje się ryczałt na zakup opału stanowiący część dodatku mieszkaniowego.

Proponowane zmiany w systemie dodatków mieszkaniowych

Zgodnie z projektowanymi zmianami zostanie ograniczone grona adresatów systemu dodatków mieszkaniowych. Spośród obecnie uprawnionych do otrzymania dodatku mieszkaniowego mają być wyłączeni właściciele lokali znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność, właścicieli samodzielnych lokali mieszkalnych oraz osób, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali lub domów jednorodzinnych. Zamierzona zmiana pozostawiłaby wśród osób uprawnionych do otrzymania dodatku jedynie:
1) najemców oraz podnajemców lokali,
2) osoby którym przysługują spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali,
3) osoby mające inny tytuł prawny do lokalu, z wyłączeniem prawa własności i spółdzielczego własnościowego prawa do domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego, oraz
4) osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego, a oczekujące na przysługujący im lokal zamienny lub socjalny.

Rządowe argumenty za zmianami w zakresie osób uprawnionych do dodatków mieszkaniowych

Celem systemu dodatków mieszkaniowych jest stworzenie mechanizmu pozwalającego na udźwignięcie przez osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej ciężaru zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. Podstawową przesłanką udzielenia pomocy w postaci dodatku mieszkaniowego jest zatem sytuacja materialna. Aktualnie system dodatków mieszkaniowych obejmuje zarówno najemców, jak i właścicieli domów i mieszkań oraz osoby, którym przysługuje własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej.
Trudno jest uznać za osobę źle materialnie sytuowaną właściciela lokalu, domu lub osobę posiadającą własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ponieważ posiadane przez nich nieruchomości mają ogromną wartość. W razie zaistnienia trudności finansowych taka osoba może dysponować prawem do domu/mieszkania, a uzyskane środki przeznaczyć na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych w inny sposób. Wobec powyższego uzasadnione jest ograniczenie uprawnienia do dodatków mieszkaniowych tylko do lokatorów (…)

Trzeba zauważyć, iż w przypadku takich osób przejściowe trudności finansowe mogą zostać pokryte z ich sprzedaży czy zamiany bądź pożyczki udzielonej pod zastaw nieruchomości, co w przypadku pozostałych uprawnionych do dodatku mieszkaniowego nie może mieć miejsca.

Powyżej zostały przetoczone fragmenty  Projektu założeń  projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego  oraz o zmianie ustawy o dodatkach mieszkaniowych.

Pełny tekst tego dokumentu znajdziecie Państwo na stronie: http://www.cml.kpp.org.pl/upload/binaries/act/2813/ustochrprlokatormieszkzasgmkc_dodatki_mieszk.pdf

Stanowisko Fundacji Razem Do Celu

Jesteśmy organizacją pozarządową działającą na rzecz osób z niepełnosprawnością. Przedstawiciele naszej organizacji, to osoby, które od lat mają kontakt (prywatny i zawodowy) z tą grupą osób.
Byliśmy świadkami wielu tragedii, znamy ból i cierpienie, wiemy jak bardzo może być okrutny los, który wszystko bezwzględnie odbiera. Nasze doświadczenie uświadomiło nam, że nikomu zdrowie i sprawne ciało nie zostało dane raz na zawsze. Nikt nie może być pewny, że nie dołączy do grona osób niepełnosprawnych. Tak naprawdę niewiele trzeba, wystarczy wypadek komunikacyjny, nieszczęśliwy upadek uraz w głowę, albo zupełnie nieoczekiwana choroba.
Pewne jest tylko jedno: niepełnosprawność nie jest świadomym wyborem. Nie znamy osoby, która planowałaby i świadomie dążyła do tego, żeby stać się niepełnosprawną. Nikt też nie planuje niepełnosprawnych dzieci. Każdy rodzić pragnie dziecka zdrowego, prawidłowo rozwijającego się. Przecież to największe dla niego szczęście. Niestety los czasami bardzo okrutnie weryfikuje te plany.

Niepełnosprawność zmienia całe dotychczasowe życie, zarówno osoby nią dotkniętej, jak całej rodziny. Osoba niepełnosprawna ma poważne ograniczenia w pozyskiwaniu środków na życie. Często z ust polityków padają bardzo krzywdzące słowa o tym, że niepełnosprawni są leniwi, że nie chce się im pracować, że trzeba zmniejszać i tak niskie renty w celu aktywizacji. Okrutne! Nasze doświadczenie pokazuje zupełnie co innego. My spotykamy ludzi, którzy chcą pracować. Czasami jest im trudno ustać, zrobić kilka kroków, ale mimo wszystko pragną podjęcia pracy zarobkowej, jak niczego innego. Niestety nie ma zbyt wielu pracodawców chętnych do zatrudniania osób z poważnymi ograniczeniami. I jeśli kogoś należy mobilizować, to sądzimy, że powinny to być pracodawcy. Osoby z niepełnosprawnością chcą pracować.

Prawdą jest, że większość dorosłych osób niepełnosprawnych  pobiera różne świadczenia, jednak prawdą jest również to, że są one przeważnie niskie. I tak naprawdę z roku na rok, ich rzeczywista wartość, mimo waloryzacji, maleje.
Osoby o najniższych rentach w wyniku corocznej waloryzacji otrzymują kilkanaście złotych podwyżki, przy czym o tych kilkanaście złotych każdego roku wzrasta miesięczna opłata za czynsz. Waloryzacja świadczenia pokrywa więc tę podwyżkę. Ale czym pokryć pozostałe podwyżki: gazu, prądu, cen leków i artykułów spożywczych….?
Trzeba zacząć ograniczać wydatki. W pewnym momencie ograniczenia polegają na wyborze: który lek zakupić w tym miesiącu, albo czy dziś zjeść obiad, czy kolację.

Należy też pamiętać, że życie osoby niepełnosprawnej jest droższe. Osoba niepełnosprawna zazwyczaj musi zakupić wiele różnych rzeczy, o istnieniu których osoby pełnosprawne nawet nie wiedzą.

Natomiast przyjście na świat niepełnosprawnego dziecka jest ogromnym, nie tylko psychicznym, ale i fizycznym obciążeniem. Zazwyczaj w tej sytuacji jeden z rodziców jest zmuszony do rezygnacji z zatrudnienia, a więc dochody rodziny maleją. Za to bardzo rosną wydatki: wizyty u lekarzy, leki, rehabilitacja, przedmioty rehabilitacyjne itp. – to wszystko kosztuje.

Niepełnosprawność poza zmniejszeniem możliwości zarobkowych, jest często przyczyną rozpadu małżeństwa, utraty przyjaciół, samotności, odrzucenia, wycofania … marginalizacji.

Niepełnosprawność, to ogromne nieszczęście samo w sobie. Brak realnej pomocy ze strony Państwa bardzo je nasila.

Naszym zdaniem projekt zmian w ustawie o dodatkach mieszkaniowych będzie tragiczny w skutkach, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Osoby te również bywają właścicielami mieszkania lub posiadają spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Źródła pochodzenia lokalu bywają różne, np.: zakup mieszkania przed pojawieniem się niepełnosprawności, lub urodzeniem niepełnosprawnego dziecka, spadek po rodzicach, czy darowizna, którą poczynili najbliżsi, aby dać szansę osobie niepełnosprawnej na samodzielność, na założenie rodziny, na dach nad głową. Posiadanie takiego lokalu wcale nie jest wyznacznikiem zamożności. Czyż ogromnym majątkiem jest posiadanie 30-40 m2 dachu nad głową? Przecież, to podstawowa potrzeba każdego człowiek, więcej, każdego przedstawiciela świata zwierząt. Dziuple, kokony, nory, jamy, gniazda, muszle … czy to wszystko jest przejawem dobrobytu, czy tylko  minimum niezbędnym do przeżycia?

Autorzy ustawy osobom będącym w trudnej sytuacji materialnej proponują następujące rozwiązania: sprzedaż, pożyczka pod zastaw, zamiana.

Absurd, okrucieństwo – jakich słów użyć?

Osoba niepełnosprawna lub rodzina, której członek jest niepełnosprawny ma sprzedać swoje mieszkanie i za uzyskane w ten sposób środki wynająć inne?
Czy Autorzy proponowanych zmian zastanowili się nad tym, czy osoba niepełnosprawna  w wynajętym mieszkaniu będzie mogła dokonać zmian umożliwiających jej funkcjonowanie?
Co będzie, gdy uzyskane ze sprzedaży środki ulegną wyczerpaniu? Środki uzyskane ze sprzedaży ok. 30 m2 mieszkania pozwolą na najem innego mieszkania przez około 10 lat. A co dalej?

Pożyczka pod zastaw – to kolejne absurdalne rozwiązanie. Czy osobie niepełnosprawnej pozostającej bez zatrudnienia lub rodzinie, w której z powodu niepełnosprawności jej członka pracuje tylko jedna osoba, bank przyzna kredyt? Sądzę, że taką pożyczkę z łatwością będzie można otrzymać ze źródeł mniej wiarygodnych i z lichwiarskimi odsetkami. Ale czy takie postępowanie rozwiąże problem? Naszym zdaniem tylko go pogłębi.

Zamiana – to najlepsze rozwiązanie i w wielu sytuacjach winno być stosowane. Niestety nie można go stosować obligatoryjnie wobec wszystkich rodzin, których członek jest osobą niepełnosprawną. Należy pamiętać, że niepełnosprawność często zmienia ciało i jego fizjologię. Dlatego dla wielu niepełnosprawnych osób  intymność jest podstawą zachowania godności. Bywa też, że niezbędna jest również przestrzeń do rehabilitacji.

Dziś, gdy zgłasza się do nas niepracująca mama niepełnosprawnego dziecka i skarży się, że nie stać ją na czynsz, radzimy żeby ubiegała się o dodatek mieszkaniowy. Co powiemy takiej mamie, gdy wejdą w życie proponowane zmiany? Nie wiem jak Autorzy projektu zmian, ale my nie będziemy potrafili powiedzieć: proszę sprzedać swój dach nad głową, swoją przystań, oazę, swoje mieszkanie i w inny sposób spróbować zaspokoić potrzeby mieszkaniowe.

Fundacja Razem Do Celu stoi na stanowisku, że projektowane zmiany są bardzo niekorzystne dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Wprowadzenie ich będzie skutkować dalszym zubożeniem i marginalizacją tej grupy osób.

Dlatego apelujemy, do tych wszystkich, którzy mają wpływ na ostateczny kształt ustawy o dodatkach mieszkaniowych – NIE SKRZYWDŹCIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH I ICH RODZIN!

W imieniu Zarządu Fundacji Razem Do Celu

Barbara Kraśnicka - Prezes 

----------------------

28.06.2011 R.
INFORMUJEMY PAŃSTWA, ŻE RZĄD ZREZYGNOWAŁ Z WPROWADZENIA OGRANICZEŃ W OTRZYMANIU DODATKU MIESZKANIOWEGO PRZEZ WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI.